زمان تقریبی مطالعه: 7 دقیقه
 

نقش جنود الهی (قرآن)





جنود الهی که در قرآن به آن اشاره شده است داراری نقشهای مهمی می باشند.


۱ - نقش لشکر خداوند




۱.۱ - امداد


امدادهای غیبی خداوند با لشکریان نامرئی به مسلمانان در غزوه احزاب، نعمتی الهی و شایسته یادآوری می باشد.
یـایها الذین ءامنوا اذکروا نعمة الله علیکم اذ جاءتکم جنود فارسلنا علیهم ریحـا وجنودا لم تروها وکان الله بما تعملون بصیرا. ای کسانی که ایمان آورده‌اید! نعمت خدا را بر خود به یاد آورید در آن هنگام که لشکرهایی (عظیم) به سراغ شما آمدند؛ ولی ما باد و طوفان سختی بر آنان فرستادیم و لشکریانی که آنها را نمی‌دیدید (و به این وسیله آنها را در هم شکستیم)؛ و خداوند همیشه به آنچه انجام می‌دهید بینا بوده است. .مى گوید: ((اى کسانى که ایمان آورده اید نعمت بزرگ خدا را بر خودتان به یاد آورید در آن هنگام که لشکرهاى (عظیمى ) به سراغ شما آمدند)) (یا ایها الذین آمنوا اذکروا نعمة الله علیکم اذ جائتکم جنود).
((ولى ما باد و طوفانى بر آنها فرستادیم و لشکریانى که آنها را نمى دیدید، و به این وسیله آنها را در هم کوبیدیم )) (فارسلنا علیهم ریحا و جنودا لم تروها).
((و خداوند به تمام کارهائى که انجام مى دهید (و کارهائى که هر گروه در این میدان بزرگ انجام دادند) بصیر و بینا است )) (و کان الله بما تعملون بصیرا).
امداد خداوند به پیامبر صلی الله علیه وآله، با اعطای آرامش قلبی و تایید او به وسیله جنود نامرئی خود، در غار ثور صورت گرفت.
الا تنصروه فقد نصره الله اذ اخرجه الذین کفروا ثانی اثنین اذ هما فی الغار اذ یقول لصـحبه لا تحزن ان الله معنا فانزل الله سکینته علیه وایده بجنود لم تروها وجعل کلمة الذین کفروا السفلی وکلمة الله هی العلیا...اگر او را یاری نکنید، خداوند او را یاری کرد؛ (و در مشکلترین ساعات، او را تنها نگذاشت؛) آن هنگام که کافران او را (از مکّه ) بیرون کردند، در حالی که دوّمین نفر بود (و یک نفر بیشتر همراه نداشت)؛ در آن هنگام که آن دو در غار بودند، و او به همراه خود می‌گفت: «غم مخور، خدا با ماست!» در این موقع، خداوند سکینه (و آرامش) خود را بر او فرستاد؛ و با لشکرهایی که مشاهده نمی‌کردید، او را تقویت نمود؛ و گفتار (و هدف) کافران را پایین قرار داد، (و آنها را با شکست مواجه ساخت؛) و سخن خدا (و آیین او)، بالا (و پیروز) است؛ و خداوند عزیز و حکیم است!
امدادرسانی لشکریان نامرئی خداوند، به پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در جنگ حنین انجام گرفته بود.
لقد نصرکم الله فی مواطن کثیرة ویوم حنین اذ اعجبتکم کثرتکم فلم تغن عنکم شیــا وضاقت علیکم الارض بما رحبت ثم ولیتم مدبرین• ثم انزل الله سکینته علی رسوله وعلی المؤمنین وانزل جنودا لم تروها...خداوند شما را در جاهای زیادی یاری کرد (و بر دشمن پیروز شدید)؛ و در روز حنین (نیز یاری نمود)؛ در آن هنگام که فزونی جمعیّتتان شما را مغرور ساخت، ولی (این فزونی جمعیّت) هیچ به دردتان نخورد و زمین با همه وسعتش بر شما تنگ شده؛ سپس پشت (به دشمن ) کرده، فرار نمودید!•سپس خداوند «سکینه» خود را بر پیامبرش و بر مؤمنان نازل کرد؛ و لشکرهایی فرستاد که شما نمی‌دیدید؛ و کافران را مجازات کرد؛ و این است جزای کافران!

۱.۲ - تهدید دشمنان


تهدید منافقان و مشرکان، با لشکریان زمینی و آسمانی خداوند انجام می گرفت.
ویعذب المنـفقین والمنـفقـت والمشرکین والمشرکـت الظانین بالله ظن السوء علیهم دائرة السوء وغضب الله علیهم ولعنهم واعد لهم جهنم وساءت مصیرا• ولله جنود السمـوت والارض وکان الله عزیزا حکیما.و (نیز) مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرک را که به خدا گمان بد می‌برند مجازات کند؛ (آری) حوادث ناگواری (که برای مؤمنان انتظار می‌کشند) تنها بر خودشان نازل می‌شود! خداوند بر آنان غضب کرده و از رحمت خود دورشان ساخته و جهنم را برای آنان آماده کرده؛ و چه بد سرانجامی است! •لشکریان آسمانها و زمین تنها از آن خداست؛ و خداوند شکست‌ناپذیر و حکیم است.! (از ارتباط این آیه با آیات پیشین ـ که درباره پاداش مؤمنان و کیفر منافقان و مشرکان بود ـ مطلب مذکور استفاده می‌شود.)

۱.۳ - حفظ کعبه


پاسداری از کعبه و حفظ آن، از جمله وظایف جنود الهی شمرده می شود.
الم تر کیف فعل ربک باصحـب الفیل• الم یجعل کیدهم فی تضلیل• وارسل علیهم طیرا ابابیل• ترمیهم بحجارة من سجیل• فجعلهم کعصف ماکول.آیا ندیدی پروردگارت با فیل سواران (= لشکر ابرهه که برای نابودی کعبه آمده بودند) چه کرد؟! •آیا نقشه آنها را در ضلالت و تباهی قرار نداد؟! •و بر سر آنها پرندگانی را گروه گروه فرستاد، •که با سنگهای کوچکی آنان را هدف قرارمی‌دادند؛ •سرانجام آنها را همچون کاه خورده‌شده (و متلاشی) قرار داد!

۱.۴ - کیفر


هلاکت کافران در غزوه احزاب ، با جنود الهی صورت گرفت.
یـایها الذین ءامنوا اذکروا نعمة الله علیکم اذ جاءتکم جنود فارسلنا علیهم ریحـا وجنودا لم تروها وکان الله بما تعملون بصیرا.ای کسانی که ایمان آورده‌اید! نعمت خدا را بر خود به یاد آورید در آن هنگام که لشکرهایی (عظیم) به سراغ شما آمدند؛ ولی ما باد و طوفان سختی بر آنان فرستادیم و لشکریانی که آنها را نمی‌دیدید (و به این وسیله آنها را در هم شکستیم)؛ و خداوند همیشه به آنچه انجام می‌دهید بینا بوده است.
کیفر مشرکان در غزوه حنین، با جنود الهی انجام گرفت.
لقد نصرکم الله فی مواطن کثیرة ویوم حنین اذ اعجبتکم کثرتکم فلم تغن عنکم شیــا وضاقت علیکم الارض بما رحبت ثم ولیتم مدبرین• ثم انزل الله سکینته علی رسوله وعلی المؤمنین وانزل جنودا لم تروها وعذب الذین کفروا وذلک جزاء الکـفرین.خداوند شما را در جاهای زیادی یاری کرد (و بر دشمن پیروز شدید)؛ و در روز حنین (نیز یاری نمود)؛ در آن هنگام که فزونی جمعیّتتان شما را مغرور ساخت، ولی (این فزونی جمعیّت) هیچ به دردتان نخورد و زمین با همه وسعتش بر شما تنگ شده؛ سپس پشت (به دشمن) کرده، فرار نمودید! •سپس خداوند «سکینه» خود را بر پیامبرش و بر مؤمنان نازل کرد؛ و لشکرهایی فرستاد که شما نمی‌دیدید؛ و کافران را مجازات کرد؛ و این است جزای کافران!
عذاب کردن دوزخیان، وظیفه‌ای نهاده شده برعهده جنود الهی است.
وما جعلنا اصحـب النار الا ملـئکة وما جعلنا عدتهم الا فتنة للذین کفروا لیستیقن الذین اوتوا الکتـب ویزداد الذین ءامنوا‌ایمـنـا ولا یرتاب الذین اوتوا الکتـب والمؤمنون ولیقول الذین فی قلوبهم مرض والکـفرون ماذا اراد الله بهـذا مثلا کذلک یضل الله من یشاء ویهدی من یشاء وما یعلم جنود ربک الا هو وما هی الا ذکری للبشر.مأموران دوزخ را فقط فرشتگان (عذاب) قرار دادیم، و تعداد آنها را جز برای آزمایش کافران معیّن نکردیم تا اهل کتاب (= یهود و نصاری‌ ) یقین پیدا کنند و بر ایمان مؤمنان بیفزاید، و اهل کتاب و مؤمنان (در حقّانیّت این کتاب آسمانی) تردید به خود راه ندهند، و بیماردلان و کافران بگویند: «خدا از این توصیف چه منظوری دارد؟!» (آری) این گونه خداوند هر کس را بخواهد گمراه می‌سازد و هر کس را بخواهد هدایت می‌کند! و لشکریان پروردگارت را جز او کسی نمی‌داند، و این جز هشدار و تذکّری برای انسانها نیست! .آیه مورد بحث که طولانى ترین آیه این سوره است به آنها پاسخ مى گوید و حقایق بیشترى را در این زمینه روشن مى سازد.
نخست مى فرماید: ((ما اصحاب آتش (ماءموران عذاب ) را جز فرشتگان قرار ندادیم )) (و ما جعلنا اصحاب النار الا ملائکة ).
فرشتگانى نیرومند، پر قدرت و به تعبیر قرآن ((غلاظ)) و ((شداد)) خشن و سخت گیر که تمام گنهکاران در برابر آنها ضعیف و ناتوانند.

۲ - پانویس


 
۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۹.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۱۸.    
۳. توبه/سوره۹، آیه۴۰.    
۴. توبه/سوره۹، آیه۲۵.    
۵. توبه/سوره۹، آیه۲۶.    
۶. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۲۴۴ - ۲۶۳.    
۷. فتح/سوره۴۸، آیه۶.    
۸. فتح/سوره۴۸، آیه۷.    
۹. فیل/سوره۱۰۵، آیه۱ - ۵.    
۱۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۹.    
۱۱. توبه/سوره۹، آیه۲۵.    
۱۲. توبه/سوره۹، آیه۲۶.    
۱۳. مدثر/سوره۷۴، آیه۳۱.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۲۳۹.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۵۸، برگرفته از مقاله «نقش جنود الهی»    


رده‌های این صفحه : جنود الهی | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.